Новыя выкапневыя птушкі з Кітаю лепш асвятляюць гісторыю станаўлення класу

Кітайскія палеантолагі па двух выкапневых адпячатках апісалі новы род і від адных з самых ранніх птушак, якія жылі на нашай планеце каля 130,7 мільёнаў гадоў таму.

На аснове датавання навакольных горных пародаў утрыманнем ізатопаў аргона ⁴⁰Ar/³⁹Ar, у якіх былі знойдзены выдатна захаваныя літаграфіі Archaeornithura meemannae, гэты від ёсць найбольш раннім вядомым прадстаўніком клады Ornithuromorpha, ад якой паводле апошніх уяўленняў паходзяць усе сучасныя птушкі і якая яшчэ не мае дакладнага таксанамічнага статусу.

Адначасова гэтыя знаходкі адсоўваюць на як мінімум 5-6 мільёнаў гадоў з’яўленне гэтай групы ранніх птушак.

Птушкі аддзяліліся ад дыназаўраў прыкладна 150 мільёнаў гадоў таму на прыканцы юрскага перыяду. Менавіта такі ўзрост маюць знаходкі знакамітага археаптэрыкса – першай птушкі, якую, аднак, многія лічаць пераходнай формай і апераным дыназаўрам

Філагенетычнае дрэва самых ранніх птушак. Малюнак з www.nature.com

Прыкладна праз 20 мільёнаў гадоў, калі новаапісаная кулікападобная птушка жыла там, дзе цяпер знаходзіцца Паўночна-Усходні Кітай, палеантолагі думаюць, што ўжо існавала даволі вялікая разнастайнасць і іншых відаў птушак.

Прыкладна палова з гэтых ранніх відаў птушак была прадстаўнікамі адгалінавання, якое мае назву Enantiornithes, - гэта птушкі з зубамі і кіпцюрамі на пальцах крыла, якія пазней цалкам вымерлі. Іншая палова відаў, уключна з новаапісаным відам, называецца Ornithuromorpha – група, ад якой непасрэдна вядуць пачаткі сучасныя птушкі і якія дагэтуль вельмі на іх падобныя.

Да гэтай знаходкі найбольш ранні вядомы прадстаўнік Ornithuromorpha быў Protopteryx fengningensis, парэшткі якога мелі ўзрост у 125 мільёнаў гадоў.

Літаграфічная выява новаапісанага віду.

Два адпячаткі шкілетаў з пер'ем новаапісаных птушак былі знойдзены ў даліне ракі Sichakou ў правінцыі Hebei.

Дзякуючы добрай захаванасці літаграфій, атрымалася даведацца пра многія важныя дэталі будовы новага віду. Птушка была каля 15 см у вышыню, мела параўнальна доўгія ногі, якія былі неапераныя, што кажа пра яе кулікападобны лад жыцця. Будова і памер розных костак шкілету пацверджваюць яе здольнасць да хуткага і манеўранага палёту.

Паводле www.bbc.com і www.nature.com (малюнак-рэканструкцыя выгляду і фота) падрыхтаваў Дзьмітры Вінчэўскі

На гэтую тэму: