Рудахвостка-чарнушка: Загараю, бо карысна

Я здымаў, як маладыя рудахвосткі-чарнушкі (Phoenicurus ochruros) самастойна радзяць сабе і ловяць разнастайных насякомых і лічынак, як раптам адна з іх расцягнулася на слупе агароджы, падстаўляючы сонцу ўсе свае пер'і зверху цела.

Я адразу зразумеў у чым справа, а потым убачыў і нешта новае для сябе - яно на фота ніжэй павялічана. А справа была ў сакрэце т.зв. хвастцовай залозы - яе смакточак над аснаваннем пер'яў хваста, адкуль гэты сакрэт выдзяляецца, добра бачны на некаторых здымках. 

Хаця хвастцовую залозу ўпершыню апісаў яшчэ ў сярэдзіне ХІІІ стагоддзя Фрыдрых ІІ Гогенштаўфэн у сваім трактаце "Аб мастацтве палявання з птушкамі...", дагэтуль дакладна невядома яе функцыя або функцыі яе сакрэта. 

Лічыцца, што вадаплаўным птушкам сакрэт дапамагае захоўвываць пер'е ад намакання, але тыя ж рудахвосткі-чарнушкі не плаваюць і таму наўрацці менавіта гэтая функцыя для іх самая важная. Але вядома і іншая, для мяне найбольш праўдападобная - сакрэт залозы, які птушкі наносяць на пер'е і потым, пры яго чыстцы, з'ядаюць, утрымлівае эргостэрын - провітамін D. Пад уздзеяннем сонечнага святла ён ператвараецца ў вітамін D і проста неабходны для нармальнай будовы костак шкілету і абмена кальцыя ў арганізме.

Зразумела, што найбольш важна гэта для маладых птушак, якія нядаўна пакінулі гняздо, дзе сонечнага свету амаль або зусім не было, а косткі раслі хутка. 

Таму тое, што я ўбачыў менавіта маладую птушку, якая загарала на сонейку, мяне не здзівіла. Толькі працэс гэты працягваўся нядоўга: хвіліны 1,5-2 максімум. Усё ж  калі драпежнік убачыць патэнцыйную ахвяру ў падобным расслабленым і амаль бездапаможным стане, яна доўга ўсё роўна не пазагарае)

03-07-2020, Гродна

Аўтар - Дзьмітры Вінчэўскі