Кожны здымак у галерэі нашага сайту з'яўляецца ўласнасцю аўтара, які яго размясціў (калі не ўказана іншае). Для камерцыйнага выкарыстання любога здымка або яго часткі неабходны пісьмовы дазвол аўтара.
Пры некамерцыйным выкарыстанні спасылка на аўтара і сайт абавязковыя. Звяртайцеся да рэдактара:harrier@tut.by па ўсіх пытаннях
Пры выкарыстанні здымкаў у сацсетках, забаронена размяшчаць больш аднаго здымка з фотасерыі на пост, таксама абавязковы надпіс "больш здымкаў тут:" і далей канкрэтны адрас на знаходжанне фота-серыі на сайце.

All these pictures are copyrighted by the authors. Please respect the time and effort spent in shooting them.
If you have any questions or comments, please let us know: harrier@tut.by

Гракі і грэцкія арэхі: Новая тактыка

гракі

'Сезон арэхаў' працягваецца і дзякуючы таму, што іх яшчэ шмат няз'едзеных, частку не толькі атрымліваецца прыхаваць на нейкую больш ці менш аддаленую будучыню, але і, натуральна, есці. І вось дзякуючы штодзённым назіранням у скверыку, дзе з-за невялікай колькасці людзей удзень збіраецца шмат птушак, атрымалася ўбачыць новыя паводзіны абыходжання апошніх з грэцкімі арэхамі. Найперш гракоў (Corvus frugilegus), але не толькі іх і не толькі з арэхамі.

А справа ў тым, што нават калі ты знайшоў грэцкі арэх, гэта зусім не абавязкова значыць, што ты яго і з'ясі. Першы варыянт дзеянняў, гэта прынесці яго раскалываць, скідваючы на плітку ці асфальт. Тактыка вельмі эфектыўная, і звычайна для гэтага хапае аднаго, часам двух ці трох разоў. Аднак глухі, але гучны стук ад падзення арэха на цвёрдую паверхню прыцягвае ўвагу іншых птушак і яны могуць адабраць ці проста лоўка выхапіць арэх, што і бывае параўнальна часта калі навокал шмат іншых птушак.

Другая тактыка выглядае больш складанай і часаёмкай, але таксама зручнай і эфектыўнай: птушка разбівае арэх (толькі) ударамі дзюбы на зямлі. Для гэтага трэба не толькі ўмець правільна павярнуць арэх для ўдару, разлічыць месца і ўдар, але і трымаць арэх пальцамі ў патрэбным становішчы. Нават калі арэх і адкаціцца пасля няўдалай спробы, то недалёка, гукі ўдараў не вельмі гучныя, але тым не менш птушкі, занятыя такім ускрыццём арэхаў прыцягваюць увагу іншых. Яны сядзяць адкрыта і ёсць магчымасць нечакана напасці на іх з розных бакоў, асабліва з паветра. У выніку можна застацца без арэха на розных стадыях яго спажывання.

І вось усё часцей я стаў заўважаць новую тактыку, якой раней не бачыў, а можа зрэдку сустракаў, але не звяртаў асаблівай увагі.  У розных месцах скверыка, а часам у 2-3 адначасова, стаў чутны больш-менш рэгулярны стук, але не гучны, а такі больш дзятлавы. Аказалася, што некаторыя з птушак (найчасцей гракі) стараюцца разбіць арэхі, седзячы на галінах розных дрэваў!

Прычым від дрэва і нават нахіл ці таўшчыня галіны, на якой адбывалася 'аперацыя', не мае асаблівага значэння. Пасуюць і параўнальна тоўстыя гарызантальныя галіны, і танчэйшыя, і нахіленыя, і іх развілкі-адгалінаванні. Зразумела, што ўтрымаць у такіх месцах амаль шарападобны арэх нашмат цяжэй, чым на зямлі, трэба больш дакладна разлічваць і ўдар, і яго месца, каб арэх не зваліўся ўніз і не прыйшлося яго шукаць або адбіраць. Але калі рабіць гэта дакладна і акуратна, хаця і параўнальна даўжэй за першыя два спосабы, шанцы страціць ежу ў выніку нападу практына раўныя нулю. Бо незаўважна падляцець да птушкі сярод галін немагчыма, як і падабрацца па галіне збоку так, каб выхапіць арэх. Хаця такія спробы ёсць, але заканчваюцца яны няўдачай.

Як і іншыя паспяховыя паводзіны, гэтыя павінны хутка распаўсюджвацца сярод птушак і я назіраў іх, акрамя гракоў і ў шэрых варон, і ў кавак (з жалудамі). Але з-за таго, што падлічыць усе выпадкі ці спробы раскалывання арэхаў рознымі спосабамі хутчэй немагчыма, цяжка дакладна сказаць, што трэці спосаб ці надрэўная тактыка сапраўды выкарыстоўваецца ўсё часцей. Але такое ўражанне ў мяне склалася.  Магчыма, што лістапад зробіць птушак, якія выкарыстоўваюць 'трэцюю тактыку' больш заўважнымі для іншых. Ды і колькасць нез'едзеных арэхаў павінна паступова зменшыцца. Але ці гэта зменіць паводзіны птушак?

10-2022, Гродна

Аўтар - Дзьмітры Вінчэўскі