Кожны здымак у галерэі нашага сайту з'яўляецца ўласнасцю аўтара, які яго размясціў (калі не ўказана іншае). Для камерцыйнага выкарыстання любога здымка або яго часткі неабходны пісьмовы дазвол аўтара.
Пры некамерцыйным выкарыстанні спасылка на аўтара і сайт абавязковыя. Звяртайцеся да рэдактара:harrier@tut.by па ўсіх пытаннях
Пры выкарыстанні здымкаў у сацсетках, забаронена размяшчаць больш аднаго здымка з фотасерыі на пост, таксама абавязковы надпіс "больш здымкаў тут:" і далей канкрэтны адрас на знаходжанне фота-серыі на сайце.

All these pictures are copyrighted by the authors. Please respect the time and effort spent in shooting them.
If you have any questions or comments, please let us know: harrier@tut.by

Дамовы верабей

Кукурузны анклаў. Здымак з прылеглай дарогі. 30 жніўня 2011. Блужанскі с.с., Пухавіцкі р-н.

 

Дамовы верабей (Passer domesticus), cамка або маладая птушка.

Каментары

Верабей не хатні, а дамовы - г.зн. жыве не ў хаце, а разам з людзьмі ў доме.

Напісаў няправільна - жыве каля людзей, а не разам з імі.

А наокнт правільнасьці вызначэньня птушак - гэта спрвава, якой можна і варта вучыцца ўсё жыцьцё і заўсёды ёсьць шанцы даведацца нешта новае і цікавае.

 

 

 

Мы закранаем вельмі важнае і не прастое пытаньне этымалогіі.

Запярэчу: А як быць з хатняй жывёлай? - Яна, адпаведна, павінна стаць "дамовай жывёлай".

Дамовы верабей - вельмі няўдалая калька з рускай. Стоўца сучаснае, аліж памылковае. Прасторавае і абагуленае (скажам так, касьмічнае) разуменьне тэрміна "Дом" таксама глыбока ўласьціва беларусам са стараж. часоў і адлюстравана ў напісаньні літары Д (як уволе ў кірыліцы). Тым не менш, усяму сваё месца і час... Сучаснасьць, ведама, перапоўнена трасянкай.   

Хатняя жывёла па-беларуску называецца свойскай. Ніхто яе дамовай не называе, здаецца, бо няма прычыны. Дамовы і палявы верабей, сьвіргулі, каўкі і іншыя часткова ці цалкам сінантропныя віды птушак - птушкі дзікія. Ў адрозьненьне ад свойскай жывёлы.

Наконт калька ці не сказаць дакладна цяжка - трэба глядзець назвы, прапанаваныя Т.Іваноўскім і

іншымі беларускімі арнітолагамі ў 1920-я гг.

З 1999 г. прыняты Сьпіс навуковых птушак Еўропы, які выкарыстаны ў Палявым вызначальніку з аналагічнай назвай. Назвы там прынятыя (як мінімум некаторыя) кампрамісныя, але лепш яны, чым выдумляць свае. (Праўда, там від называецца "дамавы верабей".)

 

Мне знаёмы гэтыя моманты і нават напісаньне "дамавы верабей" у "В". "О" недарэчнасьць ня выправіла.

Хатні верабей, кот і чалавек - гаспадары дома. Хатні верабей трымаецца хаты, ведама ён, з аднаго боку, дзікая жывёла і можа жыць ня толькі пад хатняй страхой, зь іншага боку - усе беды, у той ці іншай ступені, ён дзеліць разам з чалавекам. Нельга суадносіць "дом" і "поле". Апошняе, варта нагадаць, бо маем й "палявы" верабей. 

Дамовы верабей стане хатнім, калі яго злапаюць у стануць трымаць у хаце:)

А гаспадар дома ў нас часьцей за ўсё ЖЭС, але ніяк не верабей:)

Уладзя (госць) - 07.12.2012 - 00:49

In reply to by Harrier

У тым й справа, што мова радзілася значна раней за ЖБК. Я падзяляю Вашу настойлівасьць, Зьміцер. Застанемся пры сваіх.

svetlana vranova - 07.12.2012 - 01:22

In reply to by Уладзя (госць)

Для мяне гэта цікава. Мне б ніколі не прыйшло ў галаву называць вераб`я “хатнім”. Хоць у чэшскай мове “хатні”, “дамовы” і “свойскі” скажам аднім жа словам “domácí”, я добра разумею (“адчуваю”) розніцу паміж гэтымі беларускімі словамі.

  Хатняя птушка ж такая, якую я гадую ў сябе дома, у хаце. У прынцыпе гэта можа быць і дамовы верабей – калі напрыклад знойду параненую птушку, не здольную жыцця на свабодзе і астаўлю яе ў сябе. У такім выпадку ў мяне будзе хатні дамовы верабей і мой свойскі кот будзе гэтым “чальцoм сям'і” вельмі зацікаўлены. :)

  В систематике достаточно лингвистической несуразности. Как в национальных, так и в научных (латинских) названиях. Далеко не всегда национальное название вида является простым переводом с латыни, а русское соответствует белорусскому или английскому. Но если каждый будет коверкать видовые названия "под себя, любимого" - получится величайшая путаница. На данном (орнитологическом) сайте любые упоминания видов, тем более подписи под снимками, должны соответствовать действующей классификации. Изменяя названия "на свой лад", мы даже, в какой-то степени, нарушаем авторские права первооткрывателей видов и тех, кто стоял у истоков орнитологии. Ежели кто хочет поупражняться в словесности - добро пожаловать на ресурсы лингвистов, филологов и им подобных.

  Чтоб таких пустых дискуссий избежать, настоятельно рекомендую автору, перед тем, как подписывать свои снимки, заглядывать в определитель. Раньше хороший определитель можно было заказать в офисе организации АПБ. Более бюджетный, но несколько менее удобный вариант - это виртуальная библиотека на http://zoomet.ru/  Там Вы сможете скачать достаточно много литературы по орнитологии, в том числе и массу определителей. Неплохой определитель, даже с голосами птиц, на сайте www.ecosystema.ru  В разделе "Природа России" откроете подраздел "Птицы". Описана орнитофауна средней полосы, все наши основные виды есть. Определитель с неплохими фотографиями на сайте коллег из Казахстана -  http://birds.kz  Поверьте, учиться никогда не поздно.

  Интересных Вам  наблюдений, удачных и красивых фотографий и более терпимого отношения к критическим замечаниям коллег.

 Дзякуючы сотням здымкаў, размешчаных нашымі карыстальнікамі ў Галерэі і дадаткам з тэкстаў, відэа і галасоў (з бясплатных для некамерцыйнага карыстання сайтаў) мы плануем з наступнага году распачаць стварэньне Вызначальніка птушак Беларусі на нашым сайце. Калі яшчэ знойдуцца для гэтага грошы, то праца пайдзе хутчэй.