Бёдуотчары шукаюць кулёна, якога ніхто не бачыў з 1999 году

    Назіральнікі птушак з розных краін Еўропы распачалі сапраўдную гонку з часам і стараюцца знайсці самую рэдкую птушку Заходняй Палеарктыкі пакуль яна не знікла назаўсёды.
Навукоўцы баяцца, што танкадзюбы кулён (Numenius tenuirostris), якога больш за 10 гадоў таму бачылі апошні раз, ужо знік – з-за страты месцапражыванняў і палявання.
Калі гэта так, гэта будзе трэці від еўрапейскіх птушак, які вынішчаны чалавекам з 1600-х гадоў.

     Тым не менш, пакуль надзея памірае астатняй і Каралеўскае таварыства абароны птушак RSPB прапанавала зрабіць адчайную спробу знайсці апошніх кулёнаў і прасачыць за іх пералётамі – пакуль сапраўды не стане запозна. А калі атрымаецца знайсці месцы зімоўкі і гнездавання, з’явяцца шанцы на іх захаванне і выратаванне птушак.
     Танкадзюбы кулён вельмі падобны на два нашых віды – вялікага і сярэдняга кулёнаў і адрозніваецца ад іх больш тонкай і загнутай дзюбай і дэталямі апярэння. Птушкі, напэўна, ўсё яшчэ гняздуюць недзе ў Цэнтральнай Азіі, а потым пралятаюць праз Сярэдні Ўсход, Еўропу і Паўночную Афрыку на месцы зімоўкі.
Яшчэ ў ХІХ стагоддзі танкадзюбыя кулёны былі даволі звычайнымі пералётнымі птушкамі у краінах Міжземнамор’я, аднак у мінулым стагоддзі іх колькасць пачала імкліва і драматычна змяншацца. Дакладныя доказы гнездавання віду існуюць толькі з наваколля Томску і Барнаўлу, і ім ужо больш за 60 год. На зімоўцы ў Заходнім Марока ў студзені 1964 году адзначаліся прыкладна 800 птушак. Дзеля таго, што ў той год дакладныя ўлікі кулікоў праводзілі па ўсяму Міжземнамор’ю, і ў іншых месцах адзанчаліся толькі адзінкавыя асобіны, хутчэй за ўсё гэтая колькасць адлюстроўвала сапраўдны стан папуляцыі. Праз 11 год, у 1975 г. на тых жа месцах зімоўкі ў Марока былі ўжо толькі 123 птушкі. Пасля 1970 г. вядома толькі некалькі рэгістрацый віду ў былым СССР. Паміж 1980 і 1990 гг. сусветная папуляцыя кулёнаў ацэньвалася ў прыкладна 100 птушак, цяпер навукоўцы кажуць пра колькасць ад 0 да 50 кулёнаў. Апошнія рэгістрацыі віду адбыліся ў 1990-я ў Марока і ў 1998г. на ўзбярэжжы Northumberland у Вялікабрытаніі.
     Пра ўмовы гнездавання вядома няшмат. Магчыма, птушкі маглі гнездаваць нават у Іраку ці Іране, якія дагэтуль застаюцца цяжкадаступнымі для навукоўцаў.
Ніколя Крокфорд (Nicola Crockford) з RSPB аднак спадзяецца, што ўсё яшчэ магчыма знайсці танкадзюбых кулёнаў і дапамагчы ім.
     "Хаця сітуацыя з гэтым відам не выглядае на аптымістычную, але “пераадкрыццё” у апошнія гады некалькіх відаў птушак, якія лічыліся зніклымі, дае нам падставы для аптымізму. І таму мы заклікаем людзей не здавацца. Птушкі гэтыя былі вядомыя гнездаваннем на вельмі аддаленых тэрыторыях, таму, магчыма, што пакуль невядомыя месцы гнездавання могуць быць знойдзены ў вялікім і маладаследаваным рэгіёне Цэнтральнай Азіі, а невялікая колькасць птушак зімуе ў пакуль невядомай нам частцы Паўночнай Афрыкі або Блізкага Ўсходу. Аднак час сапраўды гуляе супраць нас”.
     У выпадку рэгістрацыі тонкадзюбага кулёна пад час зімоўкі ці міграцыі, прадстаўнікі RSPB будуць старацца злапаць яго і забяспечыць сатэлітарным перадатчыкам каб мець магчымасць даведацца як мага больш пра гэтых загадкавых кулікоў і на аснове атрыманай інфармацыі як мага хутчэй забяспечваць ахову месцам зімоўкі, прыпынку пад час міграцыі і гнездавання.
 

Малюнак з www.nature.ok.ru
Паводле www.telegraph.co.uk і www.nature.ok.ru падрыхтаваў Дзьмітры Вінчэўскі для www.birdwatch.by

На гэтую тэму:
Хваля знікненняў вынішчае поле для эвалюцыі

АЎДЗІТ АНГЛІЙСКАЙ ПРЫРОДЫ – ПРАПАЛІ 500 ВІДАЎ!

Крызіс знікненняў паглыбляецца

Аўстралійскую мегафауну знішчылі першабытныя людзі

Зніклі назаўжды? Сумны спіс апошняга дзесяцігоддзя.

Вануатскі буравеснік сфатаграфаваны!

Знайшліся грошы, каб выратаваць самую рэдкую качку на Свеце

Забытая сава