Кожны здымак у галерэі нашага сайту з'яўляецца ўласнасцю аўтара, які яго размясціў (калі не ўказана іншае). Для камерцыйнага выкарыстання любога здымка або яго часткі неабходны пісьмовы дазвол аўтара.
Пры некамерцыйным выкарыстанні спасылка на аўтара і сайт абавязковыя. Звяртайцеся да рэдактара:harrier@tut.by па ўсіх пытаннях
Пры выкарыстанні здымкаў у сацсетках, забаронена размяшчаць больш аднаго здымка з фотасерыі на пост, таксама абавязковы надпіс "больш здымкаў тут:" і далей канкрэтны адрас на знаходжанне фота-серыі на сайце.

All these pictures are copyrighted by the authors. Please respect the time and effort spent in shooting them.
If you have any questions or comments, please let us know: harrier@tut.by

Гарадзкія ластаўкі выляцелі, другая серыя

гарадскія ластаўкі

Калі амаль два тыдні перад гэтым адбыўся першы масавы вылет гарадзкіх ластавак (Delichon urbica), іх было прыкладна ў 1.5 разы менш, чым цяпер. І калі лічыць, што з кожнага паспяховага гнязда выляцела па 5 птушанят, то прыкладна 300 птушанят, якіх я налічыў цяпер, гэта злёткі з прыкладна 60 гнёзд.

Цікава, што птушаняты ў гэты раз адразу 'падзяліліся' на дзве групы і адначасова сядалі і на правады-расцяжкі завадзкіх комінаў, і на лісты вяза побач. І хаця, напэўна, некаторыя з іх часам сядалі пасля ўзлётаў то тут, то там, але мне падалося, што большасць ўсё ж прытрымлівалася свайго выбару і раз за разам сядала альбо на правады, альбо на вяз. Таму ўмоўна я іх падзяліў на "вясковых гарадзкіх ластавак" (выбіралі вяз) і "гарадзкіх гарадзкіх ластавак" (выбіралі правады-расцяжкі).

І праз нейкі час аказалася, што іх сацыяльныя гульні ў заняццё і падтрымку нейкага іерархічнага становішча на прысадах ідуць падобна. Хаця агульны ўзлёт, які адбываўся часта нават без дай прычыны ў выглядзе пралёту побач шуляка-каргольчыка, шэрай вароны ці вялікага галуба, паказаў, што з правадоў злятаюць усе ластаўкі, а з лістоў вяза - не. У групе "сельскіх гарадзкіх" пасля разлёту вяртанне на лісты адбывалася прыкладна з той жа хуткасцю, што і "гарадзкіх гарадзкіх" на правады, але з-за таго, што агромныя ў параўнанні з памерам ластавак лісты яўна хавалі частку птушак, якія на іх уладкоўваліся, колькасць канфліктаў за магчымасць сядзець менавіта на тым жа лісце, была заўважна меншай. Але і на вязе яўна не ўсе птушкі былі гатовы займаць самыя верхнія лісты і потым бараніць сваё месца на іх. Яшчэ цікава, што і там, і там агрэсіўныя выпады з раскрытай дзюбай і спробамі дзюбнуць звычайна адбываліся 'зверху ўніз' і вельмі рэдка ад ніжняй ластаўкі ў бок верхняй.

Справа тут хутчэй за ўсё ў тым, што каб займаць верхнія пазіцыі ў іерархіі (і фізічна на лістах ці нахіленых правадах), трэба быць гатовым выдаткаваць на абарону свайго становішча больш энергіі, чым на больш нізкіх. Але часам толькі сядзець вышэй за іншых недастаткова і трэба пастаянна дэманстраваць сваю гатоўнасць да канфліктаў 'за верхняе месца'. А для гэтага трэба або правяраць сапраўдны статус тых, што ўжо раней за цябе селі высока (ці найвышэй) і спрабаваць прагнаць іх адтуль, або раз за разам займаць самыя высокія месцы і старацца іх утрымаць ад 'атак' іншых прэтэндэнтаў. Так, з часам, на іх прэтэндуюць толькі сапраўды энергетычна гатовыя да гэтага дамінанты. А для гэтага трэба пастаянна рабіць агульныя ўзлёты і займаць нейкія пазіцыі на правадах і вязе зноў і зноў. Заадно і ўменне лятаць і сядаць выдатна трэніруецца)

На нахіленых правадах некаторыя птушкі (як і на вязе) адразу пасля разлёта выбіралі сабе пазіцыі значна ніжэйшыя за верхнія, і хаця і там - нават пры наяўнасці побач вольных месцаў для пасадкі - часам адбываліся канфлікты 'за месца', аднак адбывалася гэта значна радзей за верхнія. І таму правады паступова запаўняліся ластаўкамі па ўсёй іх даўжыні, спачатку з 'прабеламі', а потым усё гусцей і гусцей птушкі шчыльна займалі ўсю прастору. Як гэта выглядала, можна ўбачыць на здымках ніжэй. Але доўга так птушкі не сядзелі: агульны ўзлёт, 1-2-3 хвіліны палёту навокал і зноў пасадка з пошукам 'свайго месца'.

Зразумела, што можна і не ўдзельнічаць у падобных сацыяльных гульнях з вызначэннем статусу. І вельмі магчыма, што некаторыя ластаўкі, якія 'хаваліся' у лісці вязу і не ўзляталі, так і рабілі. Але на правадах схавацца няма як і застацца пасля ўзлёту ўсіх іншых птушак немагчыма - усім адразу зразумела што той, хто пазбягае падобнай праверкі гульнёй, не можа і яўна не прэтэндуе на высокі іерархічны статус.

Цяжка сказаць, наколькі падобныя сацыяльныя гульні (акрамя безумоўнай трэніроўкі здольнасці да палёту і пасадкі ў абраным месцы)  важныя ў хуткім самастойным жыцці ластавак. Але калі яны адбываюцца і менавіта ў першыя дні пасля вылету з гнязда, магчыма спатрэбяцца ім потым.

Гродна, 02-08-2022

Аўтар - Дзьмітры Вінчэўскі