Нядзельныя Беражаны: гілі, пустальга і горны(?) сьвіpстун + VIDEO

Неяк зусім без энтузіазму я сустрэў прапанову Яўгена С. з'ездзіць у нядзелю на пошукі горнага сьвірстуна.

Па-першае, ў пятніцу ўвечары я добра змерз. Па другое, пахаладала і штодня падаў густы сьнег. Умовы, якія не спрыяюць назіраньням птушак. Але потым пагадзіўся - і не пашкадаваў...

Сярод нас, гарадзенскіх бёдуотчараў, увосень з'явіўся новы сябра - Эдзік Д.. Ён, напэўна, так быў уражаны паездкай з намі на Свіслач і колькасцю-разнастайнасцю тамтэйшай птушынай міграцыі, што стаў з таго часу ездзіць з намі на птушак рэгулярна.

Амаль перад кожнай нашай выправай ён пытае, ці зможам мы там убачыць гілёў? І вось у той раз, як ён з намі не паехаў, яшчэ на дарозе праз Зарачанку мы ўбачылі ... гілёў! Што яны там зьбіралі, засталося таямніцай. Але хутка пераляцелі ў невялікі мясцовы парк, дзе і самцы, і самкі харчаваліся насеньнем ясеняў:

 http://youtu.be/Rs5zy-s3gW0  

Каля іх шукаў ежу сірыйскі дзяцел. Але гілі не далі магчымасьці сфатаграфаваць дзятла. На пошукі яго ў нас не было часу, бо мы ехалі на ачышчальныя сажалкі ВА ГроднаАзот з цёплай вадой - некаторыя з іх ніколі не замярзаюць.

 На сажалках нас чакаў першы сюрпрыз - на самым высокім дрэве сярод замёрзлых сажалак ГроднаВодаканалу побач з "азотаўскімі" дзякуючы трубам нам атрымалася ўбачыць самку пустальгі!

А потым Яўген пачаў з дапамогай ног (выпужваў яго, ідучы як мага бліжэй вады) і рук (стараўся спалохаць хлапкамі) выпугнуў сьвірстуна. Аднак акрамя яго, з трыснягу выляцеў і пераляцеў у іншае месца бугай! Сьвіст Яўгена (я йшоў ўздоўж супрацьлеглага берагу сажалак) адразу зьвярнуў маю ўвагу на незвычайную для зімы (ды і для лета) птушку ў палёце. Але быў моцны сьнегапад, і пакуль я зьняў крышку з аб'ектыву і ўключыў фоцік, бугай як раз сеў у трысьнёг.

 Самая вялікая сажалка замёрзла, таму сотні качак пераляталі перад намі з адной сажалкі на іншыя, а потым назад:

Дзесяткі шыпуноў не баяліся нас і нікуды не пераляталі.

Яшчэ нас зусім не баяліся (бо не зьвярталі ўвагу ці не бачылі?) 2 ці 3 пастушкі, якія час ад часу даволі моцна крычалі як нешта сярэдняе паміж парсючкамі і малымі дзеткамі. Адзін з іх выходзіў нават на месцы з абламаным у вады трысьнёгам. Але здымацца таксама "не захацеў".

Усё гэта было цікава, аднак перад Яўгенам пералятаў нейкі сьвірстун, дзеля якога мы сюды і прыехалі. Часам ён падаваў голас усіх сьвірстуноў, які гучыць як "сіп-сіп-сіп". Быў ён вельмі цёмны - як зьверху, так і зьнізу.

Толькі на апошняй, амаль вольнай ад расьліннасьці сажалцы з самай цёплай вадой (яна выходзіць з тэмпературай +20С), нам нарэшце атрымалася здалёк у трубы паназіраць за харчаваньнем сьвірстуна, які бегаў уздоўж берагу і нешта зьбіраў-выхопліваў з вады.

Ў адным месцы каля яго і вады паказалася іншая птушка - трошкі большая, з выразнымі скрайнімі белымі рулявымі - стрынатака-чаротаўка. Пад час пазьнейшага прачэсваньня берагу гэтай сажалкі яе атрымалася сфатаграфаваць зблізу:

Аднак сьвірстун быў нашмат больш асцярожны і бліжэй за 25-30 м нас не падпускаў. Пар ад сажалкі і сьнегапад не дазваляў зрабіць добрыя дакументацыйныя здымкі. Але нешта атрымалася:

http://youtu.be/fXFJx7j6pII  

У прынцыпе гэта можа быць і скальны сьвірстун, але і месца (тыя ж самыя сажалкі і іх берагі каля адкрытай вады), і паводзіны (вельмі падобныя да горных сьвірстуноў з папярэдніх гадоў) кажуць хутчэй за тое, што гэта менавіта горны.

Даказаць гэта зможа любы, каму пашчасьціць з надвор'ем і пільнасьцю птушкі больш, чым нам.

Пасьля таго, як мы пачалі вяртацца да машыны, большасць птушак вярталася на самыя дальнія сажалкі, і ўвесь спектакль пералётаў сотняў качак у выглядзе некалькіх хмарак, паўтарыўся ў адваротным кірунку.