Згодна з новай працай, апублікаванай у часопісе Biological Conservation , пасля 1989-1990 гг. ва Ўсходняй Германіі і Чэхіі павялічылася колькасць і распаўсюджанасць вераб’іных птушак з параўнальна вялікімі памерамі мозгу.
Даследчыкі з Нямецкага цэнтру біяразнастайнасці і клімату German Biodiversity and Climate Research Centre (BiK-F) і Чэшскага Карлавага ўніверсітэту (Charles University) у супрацоўніцтве з Федэрацыяй нямецкіх авіфауністаў (Dachverband Deutscher Avifaunisten) параўналі папуляцыйныя трэнды розных відаў птушак для розных рэгіёнаў Еўропы.
Усяго былі даследаваны папуляцыйныя трэнды 57 відаў птушак з 1991 па 2007 гады. Акрамя гэтага, параўноўваліся розныя характэрныя асаблівасці відаў, такія як месцапражыванні, харчовая і кліматычная нішы, міграцыйная стратэгія, памер мозгу ў адносінах да памеру цела. Потым глядзелі, ці знойдзеныя трэнды ў папуляцыях відаў толькі рэгіянальныя, ці адбыліся шмат дзе - г.зн. маюць хутчэй агульны характар. У якасці рэгіёнаў для параўнання выкарыстоўваліся дадзеныя для Чэхіі, Паўночна-Заходняй і Ўсходняй Германіі.
Атрымалася, што знойдзеныя рэгіянальныя адрозненні ў папуляцыйных трэндах для пеўчых птушак былі звязаныя з памерам іх мозгу. Ў відаў з большым мозгам моцна павялічыліся папуляцыі ў Чэхіі, адзначаны больш слабы іх рост для Ўсходняй Германіі і колькасць іх не змянілася ў Паўночна-Заходняй Германіі. Такія яўныя адрозненні паміж былымі тэрыторыямі Ўсходянга і Заходняга блокаў маглі быць звязаныя толькі з разнастайнымі соцыя-культурнымі зменамі, якія адбыліся ў былых сацыялістычных краінах.
Навукоўцы тлумачаць такія вынікі тым, што павелічэнне колькасці вераб’іных птушак з параўнальна вялікім мозгам можна растлумачыць лепшымі кагнітыўнымі здольнасцямі птушак такіх відаў, што дазваляе ім хутчэй і лепш прыстасоўвацца да зменаў у біятопах, звязаных са зменамі ў палітычным устройстве і гаспадарчай дзейнасці людзей пасля развалу сацыялізму ў краінах Усходняй Еўропы.
У прыватнасці, птушкі з лепшымі кагнітыўнымі асаблівасцямі выкарысталі магчымасці, якія з’явіліся і каланізавалі гарады ў Чэхіі і Ўсходняй Германіі. Пасля 1989-1990 гг. у многіх усходнееўрапейскіх гарадах павялічылася плошча паркаў і зялёных зонаў, адначасова ўзніклы шматлікі сярэдні клас пераехаў у прыгарады, дзе адбыўся будаўнічы бум. Сарокі, сойкі, вялікія і сінія сініцы - птушкі з параўнальна вялікім мозгам паказалі высокую адаптыўную здольнасць і прыстасаваліся да жыцця каля чалавека. Яны могуць хутка распаўсюдзіцца ў новых біятопах, такіх як зялёныя зоны гарадоў і прыгарады і павялічылі сваю колькасць. Тады як, напрыклад, шэрыя лескі - птушкі з параўнальна малым мозгам, не змаглі адаптавацца да менаў у асяроддзі і значна зменшылі сваю колькасць.
Праца таксама паказала ўздзеянне яшчэ двух знешніх фактараў, якія мелі падобны ўплыў на рэгіёны, якія параўноўваліся. Гэта інтэнсіфікацыя сельскай гаспадаркі і змены клімату. Віды птушак з больш шырокай харчовай і кліматычнай нішай, а таксама блізкія мігранты павялічылі сваю колькасць. Птушкі з супрацьлеглымі характарыстыкамі зменшылі свае папуляцыі.
Такім чынам атрымалася паказаць, што некаторыя фактары маюць універсальны характар, а некаторыя - рэгіянальны і залежаць ад асаблівасцяў зменаў у рэгіёнах, якія параўноўваліся.
Крыніца:
Reif, J., Böhning-Gaese, K., Flade, M., Schwarz, J., Schwager, M. Population trends of birds across the iron curtain: Brain matters. Biological Conservation (2011), doi:10.1016/j.biocon2011.07.009 avalible here
Здымак сойкі Дзьмітрыя Якубовіча
Паводле www.birdguides.com падрыхтаваў Дзьмітры Вінчэўскі для www.birdwatch.by
На гэтую тэму:
Разумнейшыя самцы птушак маюць больш шанцаў у самак
- Увайдзіце ці зарэгіструйцеся каб пакідаць каментары.
КАМЕНТАРЫ