Он хорошо понимает поведение хищных птиц и может определить вид по перу. Более сорока лет изучает жизнь пернатых хищников, повадки, миграции, ездит, записывает, издаёт книги, фотографирует… Владимир ИВАНОВСКИЙ – известный белорусский орнитолог, кандидат биологических наук, доцент кафедры экологии и охраны природы ВГУ имени П.Машерова – рассказал о жизни и проблемах птиц Витебщины.

Кніга “Рэдкія птушкі Польшчы” ("Rzadkie ptaki Polski") не зусім дакладна перадае змест гэтай аб’ёмнай публікацыі. Насамрэч, гэта не апісанне птушак з Чырвонай кнігі гэтай краіны, а камплектны агляд рэгістрацый рэдкіх, пераважна выключна залётных відаў – тых, што па-англійску называюць адным словам `rarities`. Праведзены аналіз прыкладна 15 тысяч зацверджаных Фауністычнай камісіяй (Komisіja Faunistyczna) самых цікавых назіранняў на тэрыторыі Польшчы. Агулам тут пададзеныя дадзеныя пра сустрэчы 252 відаў птушак, у тым ліку 241 віда катэгорый А і С, а таксама 11 відаў з катэгорыі D* на канец 2016 г.

Cписок видов птиц Беларуси на начало 2017 г. включает 329 видов. Статус гнездящихся имеют 238 видов, в т.ч. 16 видов, гнездование которых регистрировалось лишь до 2000 г. К залетным отнесены 59 видов, из них 4 вида встречаются на территории страны регулярно (более 10 регистраций), а залеты 13 видов отмечались лишь в прошлом веке. В списке также 33 негнездящихся вида, которые регулярно и с относительно высокой численностью отмечаются в период миграции или зимовки.

Доўгатэрміновыя даследаванні індывідуальна пазначаных вялікіх сініц (Parus major) ізноў прывялі да цікавых вынікаў – аказалася, што самцы выбіраюць у свае суседзі птушак з падобнымі паводзінамі.

Не прайшло і тры гады, як каманда знакамітай лабараторыі арніталогіі Карнельскага ўніверсітэту (Cornell Laboratory of Ornithology) падрыхтавала сваю бясплатную праграму Merlin для вызначэння птушак па фотаздымках і для аматараў назіранняў птушак з Еўропы. Аднак, як можна здагадацца, у запакаванні праграмы для канкрэтных рэгіёнаў нашага кантыненту Усходняя Еўропа не трапіла. Што ж ёсць і якія магчымасці для вызначэння еўрапейскіх птушак дае абноўленая праграма?

Многія жывёлы выдаюць розныя гукі трывогі, каб папярэдзіць іншых чальцоў сваёй групы пра небяспеку. Цяпер навукоўцы даказалі, што чубатыя галубы (Ocyphaps lophotes) робяць гэта без ужывання голасу. Адно з іх махавых пёраў утварае высокі гук, калі птушкі раптоўна ўзлятаюць. Калі, каб уляцець ад драпежніка, галубы хутчэй махаюць крыламі, гэты свіст-сігнал трывогі таксама гучыць больш часта.

Важна, што іншыя галубы, якія чуюць гэты гук, таксама адлятаюць. Таму гэта не аўтаматычны гук, які ўзнікае пад час любога палёту галубоў, а менавіта сігнал трывогі.

У ліпені 2014г. намі былі прымацаваныя спадарожнікавыя перадатчыкі РТТ-100 на 5 дарослых поплаўных луней (Circus pygargus) (3 самкі і 2 самцы) на той самай полукалоніі віду ў Крычаўскім раёне Магілёўскай вобласці (У Беларусь). Усе луні, якіх атрымалася прасачыць да месцаў зімоўкі ў зоне Сахель і назад на месцы гнездавання, выкарыстоўвалі т.зв. петлявыя міграцыі. Нашы птушкі зімавалі ў Чадзе, Камеруне, Нігеры і Нігерыі на найбольшай адлегласці ад 4944 да 5180 км па прамой ад месцаў гнездавання. Некаторыя з лунёў выкарыстоўвалі штогод амаль тыя самыя месцы зімоўкі і найбольш аддаленыя там адна ад адной кропкі склалі 261 км, іншыя карысталіся рознымі месцамі пад час зімавання з найбольш аддаленымі кропкамі нават да 950 км у розныя зімы.