Часам абагульненне ўжо вядомай інфармацыі дае магчымасць не толькі падвесці ўмоўную рысу пад ужо вядомым, але і зрабіць нечаканае адкрыццё. Так атрымалася ў гэты раз, калі Мігель Гомэз Гарза (Miguel Gómez Garza) пад час сваёй апошняй экспедыцыі на паўвостраў Юкатан пад час збору інфармацыі для сваёй кнігі “Папугаі Мексікі”, здалёк пачуў невядомы яму голас ад групы амазонаў.

Гнездаванне ў нішах і дуплах забяспечвае птушкам абарону ад драпежнікаў, але далёка не ад усіх. У новым даследаванні, вынікі якога былі апублікаваныя ў амерыканскім навуковым часопісе The Auk: Ornithological Advances, паказана, што часта тоўстыя сценкі дупла і маленькі ляток дапамагаюць, але далёка не заўсёды.

У Свеце вядома каля 2000 відаў багамолавых, большасць якіх распаўсюджаны ў тропіках і субтропіках. Толькі некаторыя віды заходзяць за межы субтропікаў і насяляюць пустыні або стэпы. Найбольш шырока вядомы з іх – звычайны багамол (Mantis religiosa), у Еўропе распаўсюджаны пераважна на поўдні кантыненту, але з пачаткам гэтага стагоддзя насякомыя пачалі прасоўвацца на поўнач і сустракаюцца ўсё часцей і ў Беларусі. Аднак наколькі нам вядома, усе мінулыя знаходкі– гэта дарослыя насякомыя, якія добра лятаюць. Таму дагэтуль прамых доказаў таго, што від размнажаецца менавіта на нашай тэрыторыі, не было. І вось на Бераставіччыне нарэшце знойдзена і сфатаграфавана лічынка гэта віду.

Выдатны фатограф-анімаліст Уладзімір Бондар з Магілёва, якому неўзабаве споўніцца 61 год, зрабіў нечаканы падарунак беларускай і еўрапейскай арніталогіі. У сярэдзіне ліпеня ў Магілёўскім раёне Уладзімір сфатаграфаваў злётка і самку стэпавага луня (Circus macrourus) – надзвычай рэдкай для Беларусі птушкі, апошні даказаны выпадак гнездавання якой адзначаны ў нашай краіне ў 1916 годзе! Цікава, што сёлета сенсацыяй еўрапейскага маштабу стаў першы выпадак гнездавання стэпавага луня ў Заходняй Еўропе.

Прыгожая і яркая птушка, пра якую няшмат было вядома да яе знікнення ў прыродзе ў 2000 г, была адкрыта ў 1896 годзе ў лясах Віетнама і пасля некалькіх рэгістрацый французскіх арнітолагаў на пачатку мінулага стагоддзя, від “знік” на наступныя 70 год. Нечакана, у 1996 г бажана Эдвардса (Lophura edwardsi) ізноў адзначылі ў прыродзе, аднак праз зусім непрацяглы час від знік ізноў, і, хутчэй за ўсё, зусім. Інтэнсіўныя пошукі птушак у нашым стагоддзі ў падыходзячых біятопах не далі станоўчага выніку.

Самцы птушак вельмі часта лепшыя спевакі, чым самкі. Аднак ці адрозненні ў здольнасцях самцоў і самак можна растлумачыць адрозненнямі ў структурах мозга ці ў сірынксе (syrinx), - структуры, аналагічнай нашай гартані і адказнай за большасць гукаў птушак. Даследчыкі, работа якіх апублікаваная ў часопісе The Auk: Ornithological Advances ,аналізавалі мускульныя валокны сірынкса самцоў і самак некалькіх відаў і нечакана знайшлі, што адрозненні ў колькасці “суперхуткіх” мускулаў не былі прычынай адрозненняў у вакальным рэпертуары палоў.

Першае вядомае для Заходняй Еўропы гнездаванне стэпавага луня (Circus macrourus), які мае статус, блізкі да глабальна пагражаемага (Near Threatened (IUCN 3.1)), адбылося гэтым летам у Нідэрландах. У пары паспяхова выляцелі 4 птушанят (усе- самкі).

Крумкачы (Corvus corax) далучыліся да элітарнага клубу чалавекападобных малпаў і чалавека ў тым, што здольныя планаваць як мінімум некаторыя свае дзеянні на будучыню.

Крумкачы, якіх трымалі ў вальерах, паспяхова прайшлі тэст пад назвай “праверка павялічанай здольнасці да планавання” (advanced planning ability), які перад гэтым падобным чынам праходзілі чалавекападобныя малпы і дзеці нашага віду. Яго сэнс у тым, што птушкі выбіралі і захоўвалі каменчык, які быў бескарысны у момант выбару, аднак хутчэй за ўсё дапамог бы дастаць ежу са складанай скрыні праз нейкі час.