Звычайна працэс размнажэння ў рознаполавых жывёл сутыкаецца з двума асноўнымі праблемамі: канкурэнцыяй і гвалтам. І птушкі тут не выключэнне. З эвалюцыйнага пункту гледжання важны не сам факт гвалту, а яго наступствы: свае гены патомкам перадае самец, якога самка не выбірала.

Актыўны фізічны супраціў – напрыклад, спробы вырвацца і ўцячы ад гвалтаўніка, адбірае ў самак шмат сілаў і можа прывесці да траўмаў або нават гібелі. Таму “прыгожы пол” стараецца дзейнічаць інакш. Так, калі ў самцоў развіваецца знешні капулятыўны орган размнажэння, які дае магчымасць прымусіць самку да капуляцыі, то ў самак павінны ўзнікнуць контрпрыстасаванні, якія дазволяць нейтралізаваць прымус.

Выкарыстоўваючы рэкамендацыі Камітэта па інвазійных чужародных відах (Committee on Invasive Alien Species (IAS)), Еўрапейская камісія 11 ліпеня зацвердзіла дадатковы спіс з 12 новых відаў да ўжо прынятага год таму Спіса найбольш небяспечных інвазійных інтрадуцэнтаў. Дзякуючы гэтаму ўсе гэтыя віды павінны ўжо ў бліжэйшы час трапіць пад сур’ёзныя абмежаванні ў іх выкарыстанні як мінімум у прыродным асяроддзі краін Еўразвязу.

Навукоўцы апісалі новы від манакіна ў лясах Паўночнага Перу.

Насамрэч прапанаваны як невядомы для навукі від яшчэ ў 1996 г. даследчыкамі, якія працавалі ў ізаляваным горнаым раёне Cordillera Azul, манакін быў афіцыйна прызнаны новым відам толькі цяпер, пасля падрабязнага таксанамічнага агляду надвідавога комплекса ўсходняга/ заходняга паласатага манакінаў (Machaeropterus regulus/striolatus).

Дадатковае харчаванне, якое становіцца даступным дзікім птушкам і якое мы выкладваем для іх спецыяльна ці яны карыстаюцца ім на нашых звалках, здольнае змяняць, як аказваецца, не толькі іх міграцыйныя паводзіны. У некаторых вялікіх сініц (Parus major) у Вялікабрытаніі дзюба становіцца даўжэйшай – і гэтыя змены даследчыкі звязваюць менавіта з вялікай колькасцю круглагадзічных птушыных сталовак у краіне.

Прырода вакол нас усё больш змяняецца пад уздзеяннем людзей. Адным з такіх наступстваў становіцца інтрадукцыя чалавекам чужародных відаў раслін і жывёл на новыя кантыненты або ў месцы, дзе яны ніколі не сустракаліся раней. Часам гэта адбываецца з-за таго, што некаторыя віды ўцякаюць у прыроду з заапаркаў або прыватнай гадоўлі і ў іх атрымліваецца не толькі выжыць, але і пачаць размнажацца.

Напэўна, многія ведаюць сумную гісторыю вандроўнага голуба (Ectopistes migratorius) — некалі аднаго з самых шырокараспаўсюджаных і шматлікіх відаў птушак Паўночнай Амерыкі, а магчыма і Свету. Колькасць птушак на піку распаўсюджання цяжка ацаніць, аднак яна яўна налічвала сотні мільёнаў. Пералёты вялізарных зграй нагадвалі ўраган. Нікому не прыходзіла на думку, што такі шматлікі від можа знікнуць.

Самцы большасці відаў птушак не маюць знешняга капулятыўнага органа (пеніса) і спраўляюцца з запладненнем самак дзякуючы выступу клаакі. Аднак самцы качак і іншыя прадстаўнікі атраду Гусепадобных вядомыя сваімі доўгімі, спіральна скручанымі пенісамі, якія ўтварыліся ў выніку коэвалюцыі са складанымі клаакамі самак. Так атрымалася з-за таго, што капуляцыя ў іх адбываецца на вадзе, самка ў такім становішчы застаецца амаль прытопленай. Таму без адпаведнага марфалагічнага воргана сперматазоіды могуць трапіць у ваду, а не ў полавыя шляхі самкі.

З месцаў гнездавання ў тундрах Расіі на зімоўкі ў Заходняй Еўропе ў Паўночным моры малыя лебедзі (Cygnus columbianus) траплялі, мігрыруючы ўдзоўж узбяpэжжаў Белага і мора Барэнца. На захад ад Уралу, і, асабліва на усходнееўрапейскіх унутрыкантынентальных вадаёмах від заўcёды быў рэдкім. Так, для Беларусі да 1983 г. аядома толькі адна рэгістрацыя – 3 птушкі на воз.Палік у Бярэзінскім запаведніку былі адзначаныя ў лістападзе 1925 г. Затым адна птушка зімавала ў 1983-84 на воз.Чорнае ў Бярозаўскім раёне на Берасцейшчыне. Аднак з пачатку нашага стагоддзя колькасць птушак, месцаў дзе яны зарэгістраваныя і колькасць сустрэч рэзка павялічылася і дасягае амаль 50.

Вераб’іная птушка, якая лічылася адной з самых рэдкіх у Афрыцы і нават ва ўсім Свеце і якую бачылі менш 10 разоў пасля адкрыцця ў 1981 годзе, насамрэч не існуе. Да такой нечаканай высновы прыйшлі арнітолагі з універсітэту Aberdeen (Шатландыя).

Як шмат відаў птушак можна адзначыць у нашым зоагеаграфічных рэгіёне Заходняй Палеарктыкі за 24 гадзіны назіранняў? Упершыню рэкорд усталявала фінская каманда, якая 25 траўня 1998 г змагла адзначыць у Еўропе 190 відаў. Праз 6 гадоў, у 2004, рэкорд перайшоў да каманды гішпанцаў, якія на гонках за птушкамі, арганізаваных таварыствам SEO/BirdLife, зарэгістравалі дакладна 200 відаў. Яшчэ праз тры гады рэкорд быў папраўлены на падобных 24-гадзінных спаборніцтвах і таксама ў Гішпаніі і трымаўся з 217 відамі наступныя 10 год.