Каб станцыя кальцавання птушак “Сасновы бор” змагла працягваць працаваць у 2018-19 гг, на закупку сетак для адлову птушак і калец неабходна сабраць 2400 беларускіх рублёў. Як і куды можна пералічыць грошы, глядзіце на старонцы “Талакі”, прысвечанай гэтаму праекту тут: www.talaka.org/projects/2918/fund

А ніжэй што і як мы робім, чаго ўжо дасягнулі і на што будуць патрачаны вашыя грошы.

Глабальнае пацяпленне і яго эфекты для птушак Арктыкі могуць быць вельмі нечаканымі. Jeroen Reneerkens з універсітэту Гронінгена (Нідэрланды) пачаў вывучаць гняздуючую папуляцыю пясчанак (Calidris alba) на Грэнландыі з 2003 году. Кожнае лета ён цяпер праводзіць на паўночным усходзе гэтага вялізарнага данскага вострава на даследчай станцыі Zackenberg, на якой адсочваюцца розныя біятычныя і абіятычныя фактары. Што даследчык убачыў там сёлета, ён распавядае ніжэй. 

З самага пачатку масавага выкарыстання ветра для выпрацоўкі  электраэнергіі з дапамогай ветракоў, на іх гінуць і птушкі, і кажаны. Зразумела, што колькасць забітых птушак моцна залежыць ад месцазнаходжання фермы або асобнага ветрака. Але для такіх вялікіх і доўгажывучых птушак, як арлы і арланы, гібель нават адной асобіны можа негатыўна ўздзейнічаць на лакальную папуляцыю. Таму аўтаматычная сістэма, якая магла б без умяшальніцтва чалавека выключаць ветрак пры небяспечным набліжэнні птушак да яе, магла б захаваць шмат птушыных жыццяў. І вось яе прататып створаны і прайшоў паспяховыя выпрабаванні.

Самцы многіх відаў птушак кормяць самак у перыяд заляцання. І такая ежа забяспечвае самак энергіяй і рэчывамі для фармавання яек. Зразумела, што самцы могуць спрабаваць абмяняць ежу на капуляцыю па-за парай (extra-pair copulation, EPC). Што адбываецца, калі самкі хочуць атрымаць дадатковую ежу ад чужога самца, але не хочуць дапусціць да капуляцыі з ім, правяралі польскія даследчыкі на прыкладзе гнездавой папуляцыі белашчокіх рыбачак (Chlidonias hybrida).

Новае даследаванне знайшло, што старыя альбатросы нашмат больш эфектыўна шукаюць ежу пад час міграцыі і маюць большыя шанцы паспяхова выгадаваць птушанят, чым маладыя птушкі.

Павелічэнне тэмпературы паветра, якое звязваюць з глабальным пацяпленнем клімату, можа парушаць тонкія ўзаемасувязі ўнутры экасістэм. Адной з патэнцыйных прычын гэтага можа быць разсінхранізацыя ўзаемазвязаных цыклаў прадуцэнтаў і кансументаў рознага парадку. На прыкладзе насякомаедных птушак і іх галоўных ахвяр можа атрымацца так, што лісце раслін пачынае распускацца раней, вусені таксама пачынаюць вылупляцца раней каб дастасавацца да жыццёвaга цыклу сваіх кармавых відаў, а вось птушкі, якія гэтымі вусенямі харчуюцца, будуць адкладваць яйкі і мець птушанят у тыя ж тэрміны, што і раней. Гэта гіпатэтычная сытуацыя нават атрымала адмысловую назву – “феналагічнае несупадзенне” (phenological mismatch). 

Да нечаканых вынікаў прыйшла каманда даследчыкаў, якія з дапамогай сучасных метадаў вывучалі асноўныя прычыны смяротнасці вывадкаў у сініх сініц (Cyanistes caeruleus). Аказалася, што калі самец застанецца сам з малымі птушанятамі, то ён амаль не мае шанцаў выгадаваць іх, бо не ўмее абагрэць да з'яўлення ў іх уласнай тэрмарэгуляцыі. Трошкі больш шанцаў на паспяховы вылет малых маюць самотныя самкі.

Кожны арганізм імкнецца заставіць пасля сябе (як мага больш) патомкаў, бо такім чынам яго камбінацыі генаў будуць працягваць жыць і пасля яго смерці. У большасці відаў птушак самы надзейны спосаб зрабіць гэта - стварыць пару і размнажацца са сваім партнёрам ці партнёркай. Аднак апошнія дзесяцігоддзі вядома пра існаванне нават у монагамных саюзах т.зв. ЕРС - капуляцый па-за парай (extra-pair copulations). Прычым амаль заўсёды бацькамі такіх "пазашлюбных" птушанят станавіліся старэйшыя ўзростам самцы. Каманда навукоўцаў на прыкладзе дамовых вераб'ёў (Passer domesticus) вырашыла адказаць на пытанне - чаму так адбываецца?