In Memoriam: Алена Вінчэўская (1973-2011)

 Алена нарадзілася ў в.Маствілішкі на Ашмяншчыне 7 жніўня ў 1973 годзе. Сярод прыгожых ашмянскіх краявідаў яна правяла першыя 17 год жыцця. Вёска Жупраны, дзе пахаваны Францішак Багушэвіч і дзе ён фундаваў касцёл у неагатычным стылі – гэта яе малая Pадзіма.

Не гледзячы на частую вучобу ў разнастайных шпіталях (у 8 год ёй зрабілі аперацыю па каартацыі аорты), Алена скончыла сярэднюю Жупранскую школу з залатым медалём у 1990-м годзе. Так атрымалася, што менавіта ў гэты год у Гарадзенскім універсітэце было вырашана стварыць новыя падвойныя спецыяльнасці – біёлаг-псіхолаг і біёлаг-географ у дадатак да “класічнай” біёлаг-хімік. Яна здала адзін экзамен выкладчыку ўніверсітэту непасрэдна ў школе і стала студэнткай “біялогіі і псіхалогіі”. Я ж пачаў навучанне на тым жа біяфаку толькі ў другой групе – групе “біёлагаў-хімікаў”.

Праз два гады на пачатку трэцяга курсу ў лістападаўскі вечар на дзень студэнта паміж намі на вялікай супольнай вечарыне ўспыхнула вялікае і ўзаемнае каханне і калі стала зразумела, што адносіны развіваюцца не гледзячы на розныя выпрабаванні ці нават дзякуючы ім, мы пабраліся у кастрычніку 1993 году.

У 1999 годзе ў нас нарадзіўся Валодзік, які патрабаваў усё больш і больш часу і нашай увагі. Дзякуючы ў многім своеасабліваму нашаму выхаванню, ён рос і застаецца як на свой узрост даволі незалежным чалавекам. Не заўсёды з ім было лёгка, але свой стрыжань і атмасферу любві вакол яго дзякуючы ў першую чаргу маме, ён атрымаў...

Мы былі розныя людзі – я амаль заўсёды закрыты і цяжкі на новыя кантакты. Яна – адкрытая і вельмі добразычлівая, з хуткай і вострай рэакцыяй калі гэтага вымагала сітуацыя...

 Ўжо на чацвёртым курсе Алена пачала працаваць псіхолагам у маёй роднай 6-й гарадзенскай школе, праз некалькі год перайшла ў гімназію №1 імя акадэміка Я.Карскага – найлепшую у горадзе сярэдняю навучальную установу. Гімназія – на той час адзіная ў нашым горадзе - ў шмат чым і дагэтуль застаецца ў лідэрах.

Цікава, што яна часта казала, што не хоча ці не можа працаваць больш у школе. Але, гледзячы па рэакцыю калег і яе вучняў на тое, што здарылася, менавіта псіхалогія і выкладанне біялогіі, якому Алена з усё новымі цікавымі ідэямі і падыходамі прысвяціла апошнія гады працы – даказвае, што гэта было ЯЕ справай. І справа гэта атрымлівалася і прымалася калегамі, вучнямі, бацькамі...

Алена заўсёды падтрымлівала мае цікаўнасці і справы, нават калі часам гэта перашкаджала ці запавольвала яе прафесійны ці асабісты рост. Мы разам шукалі гнёзды лунёў на палях, прымалі ў хаце сяброў і калег з Беларусі ці замежжа. Разам ездзілі глядзець птушак і праводзіць трэнінгі і сэмінары АПБ, дапамагаючы сфармавацца і лепш зразумець сябе рэгіянальным лідэрам нашай арганізацыі. Без яе парадаў і дапамогі, яе досведу псіхолага і трэнера-адукатара я б не змог зрабіць і палову таго, што атрымалася ў гэтым кірунку...

Разам мы арганізоўвалі летнікі для студэнтаў-бёдуотчараў у Тураве і для старшакласнікаў-бёдуотчараў на Страдзічах.

Ездзілі на ўлікі вяртлявай чаротаўкі на балота Дзікое і на балота Грайна. Ратавалі гарадзенскіх сокалаў-пустэльгаў і назіралі за зімуючымі палявымі лунямі...

Без яе ідэй і цяжкай працы не атрымаліся б штогадовыя канферэнцыі нашага абласнога аддзялення АПБ, якія праходзілі ў атмасферы адкрытасці і сяброўства ў гімназіі...

Алена некалькі разоў прымала ўдзел у Бёдрэсах (гонках за птушкамі), хацела стварыць сваю, чыста жаночую каманду...

Яна была сябрам Клубу200, мы разам радаваліся новым для нас абодвух ці толькі для яе відам: чорнаваллёваму гагачу, кругланосаму плывунчыку, садовай чаротаўцы, малым лебедзям. Апошнім нашым супольным новым відам стала пярэстая качка, пару якіх мы толькі з другой спробы змаглі ўбачыць на ачышчальных сажалках Скідаля ў сярэдзіне мая...

Алена з поспехам бралася за новыя справы – вясной пад час Тыдня экалогіі ў гімназіі прайшла акцыя “Не спі ў шапку – пабудуй сінічцы хатку”. Разам з калегамі-юрыстамі і чэшскімі сябрамі яна бараніла ад незаконных і непатрэбных высечак гарадзенскія дрэвы.

А разам з Ірынай Клявец на прыканцы мінулага году яна напісала кнігу ў дапамогу настаўнікам, дзе былі распланаваныя і распісаныя інтэрактыўныя ўрокі біялогіі...

Пасля знаёмства Алены з новай канцэпцыяй і метадамі стварэння навучальных праграм у НДА, мы збіраліся правесці цікавы сэмінар-трэнінг па інтэрактыўным метадам навучання для кіраўнікоў “Крылатых дазораў”...

Апошняй нашай супольнай справай стала паездка ў Жалудок, куды мы даставілі фотавыставу “Нашы птушкі-2011” да 225-годдзя заснавальніка беларускай арніталогіі Канстаціна Тызенгаўза. Мы фатаграфаваліся на фоне плэнэрных скульптураў у парку Жалудка. А потым я паказаў ёй мемарыяльную шыльду аднаму з настаўнікаў К.Тызенгаўза – праф. С.Б.Юндзілу ў шчучынскім касцёле Св.Тэрэзы. Апошнім яе здымкам стала фатаграфія на фоне т.зв. “дуба Юндзіла” каля будынка калегіюма піяраў, дзе прафесар выкладаў...

27 мая яе жыццё раптоўна абарвалася – парвалася аорта... Брыгада “хуткай дапамогі”, якая праз 20 хвілін прыехала на выклік у гімназію, спрабавала рэанімаваць яе, але Алены ўжо не было з намі... 

Я некалькі разоў браўся дапісаць гэты некралог, але больш-менш паслядоўна атрымалася толькі цяпер – амаль праз два месяцы пасля яе смерці... 

Спадзяюся, што яна прабачыць мне гэтую вымушаную апяшаласць.