Последний месяц 2016 года теперь позади. В атмосфере празднования Нового года, многовероятно, звучали также тосты и "за птиц". Мы же предлагаем вернуться чуть-чуть назад, до боя курантов и звона бокалов, и все же вспомнить, каким был для бёрдвочеров малоснежный беларуский снежань. 

В целом, наблюдений было не так уж и много, и это нормально для периода, когда даже поздние мигранты успели преодолеть шесть сотен с лишним километров Беларуси и теперь нежатся где-то "у выраі" с путевкой "всё включено".

Параўнаўчае даследаванне знайшло два асноўныя даўгачасовыя трэнды зменаў, якія адбываюцца з птушкамі на астравах.

Галоўны сааўтар работы Наталі Райт (Natalie Wright) тлумачыць: “Пошук агульных трэндаў эвалюцыі знешняй будовы, памераў і афарбоўкі жывёл часта застаўляе нас без зразумелага выніку. Эвалюцыя часта застаецца непрадказальнай і прыводзіць да ўзнікнення розных формаў у розных месцах, таму мы вельмі радыя, што нам атрымалася знайсці агульны трэнд для астраўных птушак”.

Глабальная асацыяцыя BirdLife International адказвае за ацэнку статуса пагрозы знікнення для ўсіх відаў птушак ад імя Міжнароднага саюзу аховы прыроды (IUCN) для кожнага выдання Чырвонага спісу МСАП (IUCN Red List). Аднак каб зрабіць такую ацэнку, перш за ўсё трэба ведаць дакладна колькі відаў птушак існуе. Сёлетні перагляд павялічыў колькасць відаў на 742, і цяпер агульная колькасць птушак, якія жылі на Зямлі ў гістарычны час павялічылася да 11.167 відаў.

Некалькі апошніх гадоў навукоўцы сабралі розныя доказы пра небяспекі для птушак і кажаноў т.зв. ветравых турбінаў, размешчаных на сушы. І вось новае даследаванне, праведзенае на ветравым энергапарку ў моры і апублікаванае нядаўна ў навуковым часопісе Biology Letters падрабязна тлумачыць, чаму нават там ветракі вельмі небяспечныя і менавіта для драпежных птушак.

Арлы, арланы. канюхі, каршуны, луні, шулякі і сокалы – ўсе гэтыя драпежныя птушкі “прыцягваюццца” энергаветракамі і могуць стаць ахвярамі іх вострых лапасцей.

Больш за 20 навукоўцаў аб’ядналіся ў нефармальную групу пад назвай Avian Phylogenomics Consortium, каб лепш зразумець эвалюцыю і станаўленне птушак як класа. У выніку цяпер атрымалася падрыхтаваць некалькі артыкулаў, якія кажуць пра тое, што амаль усе вялікія сучасныя таксоны птушак з’явіліся вельмі хутка прыкладна 66 мільёнаў гадоў таму як раз пасля масавага вымірання дыназаўраў. Такая параўнальна хуткая радыяцыя птушак не мае аналагаў сярод іншых вялікіх таксонаў жывёл.

Внеочередное заседание Белорусской орнито-фаунистической комиссии (БОФК) по рассмотрению новых для Беларуси видов птиц прошло 17 декабря 2016 года. Оно было приурочено к Международной конференции, посвященной исследованиям животного и растительного мира Белорусского Поозерья и празднованию 70-летия известного белорусского орнитолога Владимира Валентиновича Ивановского. Конференция состоялась на базе туркомплекcа Красный Бор, расположенного в Россонском районе Витебской области. Впервые заседание БОФК прошло в новом формате. Так, три из восьми членов комиссии высказали свое мнение заочно, ознакомившись с материалами регистраций новых видов птиц предварительно.

Год распачало паведамленне Дз.Вінчэўскага, Ю.Лукашэнкі і М.Гулінскага пра назіранне  pагатых жаўрукоў (Eremophila alpestris) у Бераставіцкім раёне 06.01.2016. Усяго ж атрыманы паведамленні пра 62 віды птушак (у гэтую лічбу не ўключаны, як пазней аказалася, памылкова вызначыныя). Сярод іх і паведамленні пра чатыры новых для Беларусі: кучаравага пелікана, барадача, чайку-бургамістра і жоўтаногую чайку.

Напэўна, цяпер ужо ўсе бёдуотчары Беларусі ведаюць пра вялікі “птушыны патэнцыял” палігону ЦБА “Паўночны” пад Мінскам – у пазамінулую нядзелю там быў адзначаны новы для нашай краіны від птушак – чайка-буpгамістр. І вось новая сенсацыя – там жа, але значна раней – ажно 13 жніўня – сфатаграфаваная, як аказалася цяпер, жоўтаногая чайка (Larus michahellis). Гэта яшчэ адзін новы від у нашай арнiтафауне.

Але чаму толькі цяпер атрымалася канчаткова вызначыць від чайкі? Пра ўсе абставіны і важнасць міжнароднага супрацоўніцтва распавядае для нашага сайта аўтар адкрыцця - кандыдат біялагічных навук Ірына Самусенка, кіраўнік лабараторыі арніталогіі НВЦ па біярэсурсах НАН Беларусі:

Роўна пяць месяцаў працягвалася чарговая СМС-рассылка для сяброў Клубу200 АПБ – з 1 чэрвеня па 1 снежня. Менавіта на такі час хапіла пералічаных каардынатару Клуба грошай. Каб працягваць рассылку паведамленняў пра назіранні цікавых для сябраў Клубу відаў птушак, трэба было пералічыць чарговую суму на смс-кі. Але аказалася, што працягваць рассылку далей не мае сэнсу, бо, па словах Андрэя Барадзіна, каардынатара Клуба, на гэта пагадзіліся толькі … 2 ці 3 чалавека!