На сайце Komisji Faunistycznej апублікаваны чарговы гадавы агляд паведамленняў пра назіранні рэдкіх відаў птушак у Польшчы за мінулы, 2022 год. Усяго было пазітыўна разгледжана 256 назіранняў рэдкіх відаў, якія адносіліся да 76 відаў і падвідаў. Такім чынам, на пачатак 2023 году ў польскім Спісе птушак стала 473 віды.

На аснове знойдзеных генетычных і вакальных адрозненняў міжнародная каманда навукоўцаў прапанавала лічыць асобнымі відамі рыжабрухіх свірстуноў Anthus rubescens па абодва бакі паўночнай часткі Ціхага акіяна – у Паўночнай Амерыцы і ў паўночна-усходняй частцы Азіі. Цікава, што абодва новапрапанаваныя віды былі адзначаны ў Еўропе.

Гэтым летам у скандынаўскай папуляцыі гуся-піскулькі, якому крытычна пагражае знікненне, атрымаўся вельмі паспяховы гнездавы сезон. На балотах Valdak, якія знаходзяцца ў межах невялікага прыроднага рэзервата Stabbursnes на поўначы Нарвегіі, прадстаўнікі таварыства BirdLife Norway на прыканцы жніўня налічылі не менш за 137 птушак, з якіх 83 – птушаняты.

Чарговая, ужо 20-я ‘гонка за птушкамі’, якая з 2011 году адбываецца ў розных месцах Беларусі на працягу 12 гадзін, з 6 раніцы да 6 вечара, сёлета сабрала 10 каманд. Але толькі дзве з іх сапраўды прэтэндавалі на чэмпіёнскі тытул, бо мелі адпаведны досвед і кваліфікацыю чальцоў каманды. У выніку яны і занялі першае і другое месца з вялікім адрывам ад іншых каманд.

Паводле новага маштабнага даследавання, матэрыял, які птушкі выбіраюць і выкарыстоўваюць для пабудовы гнязда, наўпрост залежыць ад велічыні і формы іх дзюбы. Каманда навукоўцаў з універсітэтаў Брысталя і St Andrews (Вялікабрытанія) стварыла кампутарную праграму, для якой выкарысталі дадзеныя па гнёздах і будове дзюбаў амаль 6 тысяч відаў птушак. Аказалася, што існуе даволі моцная карэляцыя паміж гнездавым матэрыялам і формай і памерамі дзюбы птушак.

Звычайная зязюля – адзін з самых вядомых аблігатных гнездавых паразітаў Еўразіі. Дзякуючы выкарыстанню спадарожнікавых перадатчыкаў, атрымалася паказаць, што зязюлі з Карэйскага паўвострава лятаюць на зімоўку ў Мазамбік і Танзанію і штогод пралятаюць пад час сезонных міграцый каля 22.000 км.

Нядаўняе даследаванне, праведзенае камандай амерыканскіх і канадзкіх навукоўцаў, у чарговы раз прадэманстравала моцную ўзаемасувязь ментальнага здароўя людзей ад разнастайнасці дзікіх птушак, якія жывуць навокал іх.

Гэтым летам пара скопаў упершыню за больш, чым 200 гадоў гнездавала ў бліжэй не акрэсленай мясцовасці Co Fermanagh на поўначы Ірландыі. Прычым паводле сведчання прадстаўнікоў арганізацыі Ulster Wildlife, з гнязда паспяхова выляцелі 2 ці 3 птушанят. І хаця апошнія некалькі гадоў існуюць планы па рэінтрадукцыі віда ў Ірландыі, вельмі важна, што гэтая пара рэкаланізавала Fermanagh Lakelands самастойна.

Хаця скапа пад час сезонных міграцый сустракаецца на вадаёмах і вадацёках на ўсёй тэрыторыі Украіны, у апошнія дзесяцігоддзі від адзначаецца на гнездаванні ў колькасці 1-2 пар і нават не штогод. Таму сёлетняя рэгістрацыя пары на гняздзе на паўночным захадзе краіны - адна са значных арніталагічных падзей гэтага году.

Вялікія сініцы даўно сталі аднымі з самых звычайных насельнікаў нашых гарадоў. Аднак нядаўняе даследаванне паказала, што гарадзкія сініцы могуць больш ці менш значна адрознівацца афарбоўкай ніза цела ад птушак таго ж віду, якія жывуць побач у лясах.

Вялікая міжнародная каманда навукоўцаў з Сінгапура, Нідэрландаў, Вялікабрытаніі, Швецыі і Канады зрабіла нечаканыя высновы адносна значнага скарачэння колькасці і генетычнай разнастайнасці кулёнаў. Даследчыкі лічаць, што знікненне мегафауны ў Паўночным паўшар’і мела не менш значнае ўздзеянне на гэта, чым дзейнасць чалавека.

Як звычайна, у першую суботу верасня - 02.09, адбудзецца Адкрыты чэмпіянат Беларусі па спартыўнай арніталогіі, які прынята коратка называць Birdrace (“гонка за птушкамі”). На працягу 12 гадзін, з 6 да 18.00, каманды па ўсёй краіне будуць адзначаць як мага больш відаў птушак. Нагадваем, што Правілы засталіся без зменаў і можна спаборнічаць у камандах з 3 ці 4 чалавек. Сёлета Чэмпіянат арганізуе біялагічны факультэт БДУ і кампанія “Дзікая прырода”.

У апошнім нумары польскага арніталагічнага часопіса Ornis Polonica з’явіўся артыкул, які падсумоўвае рэзкае павелічэнне колькасці і моцную тэрытарыяльную экспансію вераб’інага сычыка ў лясах Памор’я (Pomorzе, Польшча), якія адбыліся з пачатку нашага стагоддзя.

Нават такое простае дзеянне, як афарбоўка лапасцей ветраной турбіны, можа значна зменшыць смяротнасць на ёй птушак. Згодна з вынікамі шматгадовага даследавання, праведзенага камандай навукоўцаў на нарвескм архіпелазе Smøla, змена колеру толькі адной лопасці з трох з белага на чорны ў выніку зменшыла выпадкі гібелі птушак на такім электрычным ветраку на 70%!

Директора ООПТ «Беловежская пуща» - тема особая. О них трудно писать. У каждого были свои достижения и свои недостатки. Поэтому, рассказывая об этих людях, весьма непросто сохранить объективность, не искажая и не пропуская при этом деликатных фактов из их биографии. Портреты многих директоров находятся на первом стенде при входе в музей нынешнего национального парка. Своеобразный иконостас. Однако на этот стенд поместили портреты не всех директоров Беловежской пущи, а лишь некоторых. По каким же критериям их отобрали? Что выдающегося сделали они для Беловежской пущи? Есть ли у них достижения для науки или в других отраслях? За какие заслуги попали они на этот стенд? Непонятно. Но рассказать даже о всех тех директорах, кто удостоился внимания администрации и размещен на данном стенде, не смогут даже самые опытные и эрудированные экскурсоводы.